Czas przeszły czasowników w języku rosyjskim | Прошедшее время

Czas przeszły czasowników w języku rosyjskimCzas przeszły czasowników w języku rosyjskim

Znaczenie formy czasu przeszłego czasowników rosyjskich

Czasowniki w formie czasu przeszłego nazywają czynności, które miały miejsce w przeszłości. Znaczenie form czasu przeszłego czasowników zależy od trybu czasownika:

1) Czasowniki niedokonane nazywają czynność, która została zakończona (została wykonana przed rozpoczęciem mowy o tym), np.: Всю первую половину декабря шёл снег.

2) Czasowniki dokonane mają kilka znaczeń, które nie są ściśle rozgraniczone, a mianowicie:

a) Wykonanie czynności w przeszłości, np.: Я выиграл в лотто приличную сумму денег.

b) Kolejność wykonanych czynności , np.: Андрей остановил машину, узнав соседа, кивнул ему головой.

c) Określenie w teraźniejszości skutków wykonanych czynności, np.: Посмотри – как ему удачно карта легла.

Tworzenie formy czasu przeszłego czasowników rosyjskich

Formę czasu przeszłego czasowników rosyjskich tworzymy od tematu bezokolicznika za pomocą sufiksu oraz końcówek rodzajowych: w przypadku rodzaju żeńskiego oraz w przypadku rodzaju nijakiego. Liczbę mnogą tworzymy za pomocą sufiksu oraz końcówki.

W języku rosyjskim, w odróżnieniu od języka polskiego, w czasie przeszłym, liczby mnogiej nie występuje zróżnicowanie końcówek między czasownikami rodzaju męskiego, żeńskiego oraz nijakiego. Równouprawnienie :). Девочки (ж.р.) купили лимонад, а мальчики (м.р.) купили мороженое. Окна (ср.р.) светились чистотой.

Przykłady tworzenia formy czasu przeszłego czasowników w języku rosyjskim:

ИнфинитивПрошедшее время м.р.Прошедшее время ж.р.Прошедшее время ср.р.Прошедшее время мн.ч.
Купи́-тьКупи́лКупи́лаКупи́лоКупи́ли
Гре-тьГрелГре́лаГре́лоГре́ли
Смея́-тьсяСмея́лсяСмея́ласьСмея́лосьСмея́лись
Бы-тьБылБыла́Бы́лобы́ли

A teraz o tym, na co trzeba zwracać uwagę:

1) Jeśli temat bezokolicznika jest zakończony na spółgłoskę, to forma czasownika czasu przeszłego w rodzaju męskim nie ma sufiksu , np,: вез-ти (инфинитив) – вёз (прош. м.р.); нес-ти (инфинитив) – нёс (прош. м.р.). Zauważmy różnicę pomiędzy językiem rosyjskim a polskim: он вёз – wiózł, он нёс – niósł, etc.

2) Podobne zjawisko występuje w czasownikach zakończonych na -ереть, np.: тере́ть (trzeć) – он тёр , помере́ть (umrzeć) – он по́мер.

3) W przypadku niektórych czasowników temat bezokolicznika różni się od tematu czasu przeszłego.

4) W języku rosyjskim, w odróżnieniu od języka polskiego, w formach czasu przeszłego nie występują końcówki osobowe, a więc trzeba zawsze używać zaimków osobowych, np.: Kupiliśmy bilety do kina – Мы купили билеты в кино. Czytaliście ostatni Newsweek? – Вы читали последний номер Newsweek?

Czas przeszły czasowników w języku rosyjskim – przykłady tworzenia nietypowych/sprawiających kłopot form

Czas przeszły czasowników rosyjskich zakończonych na -ереть, typu помереть, тереть

W przypadku jeśli czasownik jest zakończony na -ереть, np.: помереть, тереть, to forma czasownika czasu przeszłego w rodzaju męskim nie ma sufiksu , np,: помере́ть по́мер (прош., м.р.); тере́тьтёр (прош., м.р.).

Przykłady tworzenia formy czasu przeszłego czasowników zakończonych -ереть w języku rosyjskim:

ИнфинитивПрошедшее время м.р. (я, ты, он)Прошедшее время ж.р. (я, ты, она)Прошедшее время ср.р. (я, ты, оно)Прошедшее время мн.ч. (мы, вы, они)
Тереть
ТёрТёрлаТёрлоТёрли
ПомеретьПо́мерПо́мерлаПо́мерлоПо́мерли

W języku rosyjskim, w odróżnieniu od języka polskiego, w formach czasu przeszłego nie występują końcówki osobowe, trzeba więc zawsze używać zaimków osobowych, np.: Kupiliśmy bilety do kina – Мы купили билеты в кино. Czytaliście ostatni Newsweek? – Вы читали последний Newsweek?

Czas przeszły czasowników rosyjskich zakończonych na -нуть/-ну́ть, typu поги́бнуть, мигну́ть

Jeśli temat bezokolicznika jest zakończony na spółgłoskę, to forma czasownika czasu przeszłego w rodzaju męskim nie ma sufiksu , np,: поги́б-нуть (инфинитив) – поги́б (прош. м.р.); дости́г-нуть (инфинитив) – дости́г (прош. м.р.). Zauważmy różnicę pomiędzy językiem rosyjskim a polskim: он вёз – wiózł, он нёс – niósł, etc.

Przykłady tworzenia formy czasu przeszłego czasowników zakończonych na nieakcentowane -нуть w języku rosyjskim:

BezokolicznikПрошедшее время м.р.
(я, ты, он)
Прошедшее время ж.р.
(я, ты, она)
Прошедшее время ср.р.
(я, ты, оно)
Прошедшее время мн.ч.
(мы, вы, они)
Поги́бнуть
Поги́бПоги́блаПоги́блоПоги́бли
Дости́гнутьДости́гДости́глаДости́глоДости́гли

W języku rosyjskim, w odróżnieniu od języka polskiego, w formach czasu przeszłego nie występują końcówki osobowe, trzeba więc zawsze używać zaimków osobowych, np.: Kupiliśmy bilety do kina – Мы купили билеты в кино. Czytaliście ostatni Newsweek? – Вы читали последний Newsweek?

Istnieje również niewielka grupa czasowników zakończonych na nieakcentowane -нуть, posiadających dwie dopuszczalne formy w rodzaju męskim, np.: ви́с-нуть (инфинитив) – вис oraz ви́снул (прош. м.р.).

Przykłady tworzenia formy czasu przeszłego czasowników zakończonych na akcentowane -ну́ть w języku rosyjskim:

ИнфинитивПрошедшее время м.р.
(я, ты, он)
Прошедшее время ж.р.
(я, ты, она)
Прошедшее время ср.р.
(я, ты, оно)
Прошедшее время мн.ч.
(мы, вы, они)
Мигну́ть
Мигну́лМигну́лаМигну́лоМигну́ли
Огляну́тьсяОгляну́лсяОгляну́ласьОгляну́лосьОгляну́лись

Czasu przeszły czasowników rosyjskich zakończonych na -сть, -ти, -зти typu есть, идти, везти

Jeśli temat bezokolicznika jest zakończony na spółgłoskę, to forma czasownika czasu przeszłego w rodzaju męskim nie ma sufiksu , np,: ве-зти́ (инфинитив) – вёз (прош. м.р.); пол-зти́ (инфинитив) – полз (прош. м.р.). Oprócz tego trzeba zauważyć że w temacie występuje wymiana е na ё.

Przykłady tworzenia formy czasu przeszłego czasowników zakończonych na -зти w języku rosyjskim:

ИнфинитивПрошедшее время м.р.
(я, ты, он)
Прошедшее время ж.р.
(я, ты, она)
Прошедшее время ср.р.
(я, ты, оно)
Прошедшее время мн.ч.
(мы, вы, они)
Везти́ВёзВезла́Везло́Везли́
Ползти́ПолзПолзла́Ползло́Ползли́

W języku rosyjskim, w odróżnieniu od języka polskiego, w formach czasu przeszłego nie występują końcówki osobowe, trzeba więc zawsze używać zaimków osobowych, np.: Kupiliśmy bilety do kina – Мы купили билеты в кино. Czytaliście ostatni Newsweek? – Вы читали последний Newsweek?

Przykłady tworzenia formy czasu przeszłego czasowników zakończonych na сть w języku rosyjskim:

Podczas tworzenia form czasu przeszłego czasowników rosyjskich zakończonych na -сть, występuje zmiana w temacie [сть] na [л]: е́сть – ел, е́ла, е́ли.

ИнфинитивПрошедшее время м.р.
(я, ты, он)
Прошедшее время ж.р.
(я, ты, она)
Прошедшее время ср.р.
(я, ты, оно)
Прошедшее время мн.ч.
(мы, вы, они)
ЕстьЕлЕлаЕлоЕли
КрастьсяКра́лся Крала́сьКрало́сьКрали́сь

Przykłady tworzenia formy czasu przeszłego czasowników zakończonych na -ти w języku rosyjskim:

Podczas tworzenia formy rodzaju męskiego czasowników rosyjskich w czasie przeszłym zakończonych na -ти, występuje zmiana w temacie [йти] na [шё]: уйти́ – ушёл, пойти́ – пошёл, найти́ – нашёл, ale идти́ – шёл. Przy tworzeniu formy rodzaju żeńskiego, nijakiego oraz liczby mnogiej występuje “wypadnięcie” ё, np.: шёл (м.р.), шла (ж.р.), шло (ср.р.), шли (мн.ч.).

ИнфинитивПрошедшее время м.р.
(я, ты, он)
Прошедшее время ж.р.
(я, ты, она)
Прошедшее время ср.р.
(я, ты, оно)
Прошедшее время мн.ч.
(мы, вы, они)
НайтиНашёлНашла́Нашло́Нашли́
ПойтиПошёл Пошла́Пошло́Пошли́

Czas przeszły czasowników rosyjskich zakończonych na -чь, typu печь, обжечься

W tworzeniu form czasowników w czasie pгzeszłym zakończonych na -чь występują następujące zjawiska:
1) Wymiana spółgłosek w temacie ч-г oraz ч-к, np.: стере́чь – стерёг, печь – пёк.
2) “Wypadanie” samogłoski we wszystkich formach czasu przeszłego czasownika жечь oraz pochodnych, oprócz ед.ч. м.р. np.: подже́чь – поджёг (ед.ч. м.р.), подожгла́ ( ед.ч. ж.р.), подожгло́ ( ед.ч. ср.р.), подожгли́ (мн.ч.).
3) W czasownikach pochodnych od жечь, utworzonych za pomocą prefiksów zakończonych na spółgłoskę, przy odmianie we wszystkich formach oprócz ед.ч. м.р. dodajemy przedrostek -o po prefiksie, np.: подже́чь – поджёг (ед.ч. м.р.), подожгла́ ( ед.ч. ж.р.), подожгло́ (ед.ч. ср.р.), подожгли́ (мн.ч.).

Przykłady tworzenia formy czasu przeszłego czasowników zakończonych -чь w języku rosyjskim:

ИнфинитивПрошедшее время м.р. (я, ты, он)Прошедшее время ж.р. (я, ты, она)Прошедшее время ср.р. (я, ты, оно)Прошедшее время мн.ч. (мы, вы, они)
Печь
ПёкПекла́Пекло́Пекли́
Обже́чьсяОбжёгсяОбожгла́сьОбожгло́сьОбожгли́сь

W języku rosyjskim, w odróżnieniu od języka polskiego, w formach czasu przeszłego nie występują końcówki osobowe, trzeba więc zawsze używać zaimków osobowych, np.: Kupiliśmy bilety do kina – Мы купили билеты в кино. Czytaliście ostatni Newsweek? – Вы читали последний Newsweek?

Dodaj komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

0:00
0:00
Scroll to Top
Przewiń do góry