Zaimki rzeczowne rosyjskie

Zaimki rzeczowne rosyjskie | Местоимения-существительныеZaimki rzeczowne rosyjskie

Do tej grupy należą:

  • wszystkie zaimki osobowe,
  • zwrotne: себя,
  • pytano-względne: кто, что,
  • nieokreślone: некто, нечто, кто-то, что-то и др.,
  • przeczące: никто, ничто.
  • Zaimki w języku rosyjskim

W języku rosyjskim cechy morfologiczne tych zaimków są podobne do cech morfologicznych rzeczowników. Posiadają rodzaj, liczbę i przypadek. Oprócz tego zaimki osobowe posiadają niezmienną cechę osoby.

Rodzaj

Zaimki jak i rzeczowniki nie zmieniają rodzaju. Czasem przynależność do rodzaju jest wyrażona końcówką, np.: он – она – оно, zdarza się również, że zaimki nie posiadają cech wskazujących na rodzaj. W języku rosyjskim rodzaj zaimka często może być określony z kontekstu. Pomóc w tym mogą przymiotniki w liczbie pojedynczej oraz czasowniki w formie czasu przeszłego, na przykład: кто-то позвонил – мужской род (ktoś zadzwonił), что-то вкусное – средний род (coś smacznego). Dzięki kontekstowi wiemy, że zaimek кто jest rodzaju męskiego, zaimek что – rodzaju nijakiego. Zaimki я i ты są rodzaju wspólnego, porównaj: Я уже готов. Я уже готова.

Liczba

Jest to cecha niezmienna zaimków w języku rosyjskim. Я/мы/ты/вы/он/они – to różne słowa. Zaimki rzeczowne nie odmieniają się wg liczby.

Przypadek

Zaimki rosyjskie odmieniają się wg przypadków.
Zapamiętaj:

  • Zaimki себя, некого, нечего nie mają formy mianownika.
  • Nieokreślony zaimek некто ma tylko formę mianownika.
  • Nieokreślony zaimek нечто ma formy mianownika i biernika.

Osoba

Zaimki osobowe posiadają formę osoby, ale nie odmieniają się przez nie.

Zaimki osobowe w języku rosyjskim | личные местоимения

W mowie wskazują na obiekt – osobę, o której jest mowa. Zaimki 1. (я i мы) oraz 2. (ты i вы) osoby określają uczestników mowy. Zaimki 3. osoby (он, она, оно i они) wskazują na osoby, które w mowie nie uczestniczą.

Zaimki osobowe w języku rosyjskim odmieniają się przez osoby i liczby, zaimki 3. osoby liczby pojedynczej także przez przypadki i rodzaje.

 я́тыон/оноонамывыони
И.ятыон/оно́она́мывыони́
Р.меня́тебя́его́/него́её/неёнасвасих/них
Д.мнетебе́ему́/нему́ей/нейнамвамим/ним
В.меня́тебя́его́/него́её/неёвасвасих/них
Т.мной/мно́ютобо́й/ тобо́юим/ниме́ю/не́ю/ нейна́мива́мии́ми/ни́ми
П.обо мнео тебе́о нёмо нейо насо васо них

Dodatkowe informacje:

  • Z uwagi na brak form męskoosobowej i niemęskoosobowej w języku rosyjskim zaimek они jest odpowiednikiem polskich zaimków oni i one.
  • W języku rosyjskim podczas odmiany zaimków 3. osoby występuje spółgłoska н- na początku zaimków, jeśli przed nimi znajduje się przyimek, np.: рассказать о нем, думать о ней, работать с ними. Spółgłoski н- nie dodajemy, jeśli w celowniku przed zaimkiem znajduje się przyimek благодаря, согласно, навстречу, подобно, наперекор, вопреки: благодаря ей, навстречу ему.

Zaimki zwrotne i wzajemne w języku rosyjskim| Возвратное местоимение себя и взаимное местоимение друг друга

W mowie wskazują kierunek działania na obiekt.
Zaimek zwrotny себя oraz wzajemny друг друга nie mają formy mianownika.

 себя́друг дру́га
И.
Р.себя́друг дру́га
Д.себе́друг дру́гу
В.себя́друг дру́га
Т.собо́й/ собо́юдруг дру́гом
П.о себе́о друг дру́ге

Dodatkowe informacje:

  • Zaimki себя́ oraz друг дру́га odpowiadają polskiemu zaimkowi siebie/się, jednak różnią się znaczeniem. Zaimek себя́ w języku rosyjskim oznacza siebie samego i najczęściej występuje w parze z zaimkiem сам: представь себе – wyobraź sobie, сам себе нарисовал – namalował sobie. Natomiast друг дру́га oznacza siebie nawzajem: они прикрывали друг друга – osłaniali się nawzajem.
  • Podczas odmiany zaimka друг дру́га odmienia się tylko drugi człon, np.: друг дру́гу, друг дру́гом. Jeśli zaimek występuje z przyimkiem, to przyimek może znajdować się między członami, np.: друг от друга, друг с другом, lub przed zaimkiem: от друг друга, с друг другом. Ważne: niektóre przyimki w języku rosyjskim, np. благодаря, навстречу, вблизи piszemy tylko przed zaimkiem друг дру́га: Благодаря друг другу они смогли решить множество проблем. Они побежали навстречу друг другу.
  • Podobno pełna lista zaimków wzajemnych w języku rosyjskim (informacja z wiki):
    • друг другу;
    • друг (о, в) друге;
    • один (у, за, на, из, из-под, для) другого;
    • друг (у, за, перед) дружкой;
    • друг (у, за, на, из, из-под, для) друга;
    • друг (с, за, над, под, перед) другом;
    • друг (о, в) друге;
    • один (у, за, на, из, для) другого;
    • один (в, за, на) один;
    • один к одному (другому);
    • один (в, за, на) один;
    • друг (с, за, под, перед) дружкой;
    • друг (у, из, из-под) дружки;
    • друг на дружке;
    • раз за (на) раз[ом];
    • от раза к разу;
    • раз к разу;
    • от случая к случаю;
    • каждый (у, за, на, из, для) каждого;
    • каждый за (над, под, перед) каждым.
    • каждый в каждом;
    • тот (у, в, за, на, из, из-под, для) [э]того;
    • от того к [э]тому;
    • в конце концов; от начала к началу; от первого ко второму; от противного к противному;

Zaimki pytające, względne, nieokreślone oraz przeczące w języku rosyjskim | Вопросительные, относительные, неопределенные и отрицательные местоимения

Do zaimków rzeczownych rosyjskich należą pytano-względne кто, что; zaimki nieokreślone utworzone od кто, что: кое-кто, что-то, что-нибудь i inne; przeczące: никто́, ничто́, не́кого, не́чего. Z uwagi na przedstawiony podział przedstawimy odmianę zaimków кто, что oraz oddzielnie zaimków przeczących.

 кточто
И.кточто
Р.кого́чего́
Д.кому́чему́
В.кого́что
Т.кемчем
П.о комо чём

Przy odmianie rosyjskich zaimków никто́, ничто́, не́кого, не́чего z przyimkami, przyimek stawiamy między partykułą przeczącą i zaimkiem: спорить не о чем, говорить не с кем, ни на кого не положиться и т.д., dlatego w tabeli poniżej podajemy wzory odmiany zaimków z przyimkiem i bez:

 никто́, ничто́не́кого, не́чего
bez przyimkaz przyimkiembez przyimkaz przyimkiem
И.никто́, ничто́
Р.никого́, ничего́ни у кого́, ни у чего́не́кого, не́чегоне́ у кого, не́ у чего
Д.никому́, ничему́ни к кому́, ни к чему́не́кому, не́чемуне́ к кому, не́ к чему
В.никого́, ничто́ни на кого́, ни на что́не́кого, не́чтоне́ на кого, не́ на что
Т.нике́м, ниче́мни с ке́м, ни с че́мне́кем, не́чемне́ с кем, не́ с чем
П.ни о ко́м, ни о чёмне́ о ком, не́ о чем

Jakie możemy wyciągnąć wnioski?

1) Zaimki не́кого, не́чего nie mają formy mianownika.

2) W języku rosyjskim w zaimkach przeczących partykuła не́ jest zawsze akcentowana, partykuła ни – nigdy, np.: Я ни за что́ на свете не поеду в Африку! Тут не́ о чем разговаривать, я ужасно боюсь крокодилов.

3) Przy odmianie zaimków никто́, ничто́, не́кого, не́чего z przyimkami, przyimek stawiamy między partykułą przeczącą i zaimkiem.

Kilka słów odnośnie użycia zaimków nieokreślonych z partykułami кое-, -то, -нибудь, -либо w języku rosyjskim.

Partykuła кое- w zaimkach nieokreślonych ко́е-кто, ко́е-что oznacza “wiem kto to lub co to, ale nie chcę ci powiedzieć”, odpowiadają polskim zaimkom ktoś, coś.

zaimki nieokreślone w języku rosyjskim

ilustracje z rt.com

Partykuły -либо, -нибудь w zaimkach nieokreślonych кто́-либо, что́-нибудь oznaczają “nie interesuje mnie kto to lub co to, jest mi wszystko jedno, liczy się tylko wynik działania”, odpowiadają polskim zaimkom ktokolwiek, cokolwiek, ktoś, coś.

zaimki nieokreślone w języku rosyjskim 2

Partykuła -то w zaimkach nieokreślonych кто́-то, что́-то oznacza “nie jestem pewien kto to lub co to było, zapomniałem – mówiący coś wie o przedmiocie rozmowy”, odpowiadają polskim zaimkom ktoś, coś.

zaimki nieokreślone w języku rosyjskim 3

Nauka rosyjskiego

Skomentuj

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

0:00
0:00
Scroll to Top
Przewiń do góry