Alfabet rosyjski – nauka języka rosyjskiego dla początkujących

[rev_slider alias=”seller_main”]

Alfabet rosyjski - cyrylica - grażdanka.

Drogi Użytkowniku!

Witamy Cię na pierwszej lekcji języka rosyjskiego dla początkujących od Rosyjski.pro. Dziś poznasz alfabet języka rosyjskiego. Dowiesz się jak wyglądają litery drukowane w języku rosyjskim, jak można odczytać każdą literę alfabetu oddzielnie, jakie słowa zaczynają się na daną literę alfabetu – jeżeli to oczywiście możliwe.

Litera – słowo – obraz

Czy jest możliwe dobranie słowa do każdej litery alfabetu rosyjskiego? Odpowiedź na to pytanie poznasz po obejrzeniu nagrania wideo stworzonego tak, by nauka języka rosyjskiego od podstaw była z nami przyjemna i ciekawa.

Lekcje wideo po rosyjsku

Nasze lekcje wideo ułatwią Ci poprawne odczytywanie słów po rosyjsku. Od początku będziemy starać się wpajać Ci zasady poprawności. Z nami z łatwością wypracujesz nawyk poprawnego czytania po rosyjsku.

Pismo odręczne po rosyjsku

Pokażemy Ci także jak wyglądają rosyjskie litery pisane i podpowiemy jak nauczyć się odręcznie pisać po rosyjsku.

Alfabet rosyjski w różnych zestawieniach

Wiemy, że każdy człowiek uczy się w inny sposób. Każda osoba czego innego będzie oczekiwała od kursu rosyjskiego dla początkujących. Dlatego przedstawiamy litery alfabetu w każdej możliwej konfiguracji, by trafić w Twój sposób uczenia się i przyswajania wiedzy. Poznasz więc rosyjskie samogłoski, rosyjskie spółgłoski, spółgłoski twarde i miękkie, dźwięczne i bezdźwięczne, a nawet syczące. W tej części dowiesz się jakie są podstawowe zasady fonetyczne. A wszystko po to, by solidnie utrwalić podstawową wiedzę. Zapraszamy Cię do przygody z językiem rosyjskim z Rosyjski.pro!

Włożyliśmy sporo pracy w przygotowanie tego materiału. Liczymy teraz na Ciebie. Będzie nam miło, jeśli podzielisz się lekcją, udostępnisz ją, zostawisz komentarz, polubisz stronę i/lub wpis. Każda informacja o naszej pracy jest niezwykle ważna.

Ciekawostki – alfabet rosyjski jest oparty na systemie graficznym zwanym cyrylicą. Nazwę tę otrzymał od imienia Cyryl – krzewiciela oświaty i religii, twórcy alfabetu staro-cerkiewno-słowiańskiego. W 1701 roku alfabet ten został zmodyfikowany i uproszczony na mocy reform dokonywanych przez Piotra I i zyskał nazwę grażdanka. Nazwa ta pochodzi od słowa „grażdanin”, czyli obywatel, gdyż w założeniu alfabet miał być dostępny dla całego narodu. We współczesnej formie istnieje od 1918 roku, kiedy to dokonano kolejnych zmian i uproszczeń. Alfabetem rosyjskim, a w zasadzie językiem rosyjskim jako pierwszym posługuje się około 145 mln ludzi, zaś ogółem 250-300 mln.   

Alfabet rosyjski składa się z 33 liter, w tym z:

  • 21 spółgłosek
  • 10 samogłosek
  • 2 znaków

Ze względu na to, że w języku rosyjskim pisownia i wymowa nieco różnią się od siebie, do alfabetu dodamy komentarze odnośnie fonetyki. Dzięki temu poznasz nie tylko litery, ale też nauczysz się poprawnie je czytać. Zatem do dzieła.

Zobaczmy jak wygląda alfabet w całości:

Alfabet rosyjski - wymowa

Litery
drukowane
Nazwa litery –

jak ją czytamy po rosyjsku

Wymowa
(zapis według polskiej fonetyki)
А ааa
Б ббэbe
В ввэwe
Г ггэge
Д ддэde
Е ейэje
Ё ёйоjo
Ж жжэże
З ззэze
И ииi
Й йи кра́ткоеi kratkoje
К ккаka
Л лэл

el [zmiękczone]

М мэмem
Н нэнen
О ооo
П ппэpe
Р рэрer
С сэсes
Т ттэte
У ууu
Ф фэфef
Х ххаha
Ц ццэce
Ч ччecie
Ш шшаsza
Щ щщаśsia
Ъ ътвёрдый знакtwiordyj znak
Ы ыыy
Ь ьмя́гкий знакmiahkij znak
Э ээe
Ю юйуju
Я яйаja

Alfabet rosyjski - wymowa

alfabet rosyjski А

Арбу́з, А́фрика, аку́ла, а́ист

Бараба́н, бана́н, бо́чка, бе́лка

Волк, ви́лка, воро́та, ви́шня

Год, гу́си, гриб, го́род

alfabet rosyjski Д

Дом, де́рево, дива́н, доро́га

alfabet rosyjski Е

Ено́т, ель, ежеви́ка, Еги́пет

alfabet rosyjski Ё

Ёлка, ёжик, ёмкость, ёрзать

alfabet rosyjski Ж

Жа́ба, жира́ф, жёлудь, жук

alfabet rosyjski З

Зима́, за́яц, зоря, зов

alfabet rosyjski И

Индю́к, икра́, игла́, интерне́т

alfabet rosyjski Й

Йо́гурт, йод, йог, йо́та

alfabet rosyjski К

Коло́дец, клён, ку́рица, кот

alfabet rosyjski Л

Ло́шадь, лицо́, лимо́н, ла́герь

alfabet rosyjski М

Молоко́, мак, морко́вь, мел

alfabet rosyjski Н

Ночь, носки́, надзо́р, нож

alfabet rosyjski О

О́блако, о́сень, о́кунь, о́фис

alfabet rosyjski П

Пар, по́ле, пило́т, порт

alfabet rosyjski Р

Река́, рак, ряби́на, ро́бот

alfabet rosyjski С

Сук, соро́ка, сок, слон

alfabet rosyjski Т

Тир, теа́тр, трон, ту́мбочка

alfabet rosyjski У

У́тка, у́хо, учи́тель, усы́

alfabet rosyjski Ф

Фасо́ль, фон, фронт, флаг

alfabet rosyjski Х

Хлеб, хорёк, хрен, хор

alfabet rosyjski Ц

Цирк, цыга́н, ца́пля, царь

alfabet rosyjski Ч

Челове́к, челно́к, ча́шка, чай

alfabet rosyjski Ш

Ша́рик, шип, шёлк, шрам

alfabet rosyjski Щ

Щу́ка, щека́, щаве́ль, ще́бень

alfabet rosyjski Ъ

Подъе́зд, трёхъярусный, инъе́кция, изъяви́ть

alfabet rosyjski Ы

Ры́ба, пла́стырь, мышь, мы́ло

alfabet rosyjski Ь

Про́сьба, ли́сья, ня́нька, шампиньо́н

alfabet rosyjski Э

Э́му, экра́н, эква́тор, эгои́зм

alfabet rosyjski Ю

Юри́ст, ю́бка, юг, ю́мор

alfabet rosyjski Я

Я́блоко, янва́рь, яд, язы́к

Alfabet rosyjski - litery pisane

alfabet rosyjski litery pisane
Jak widać na zdjęciu, rosyjskie pismo odręczne jest nieco pochyłe. Kąt nachylenia wynosi 45 stopni, a nad umiejętnością pisania uczniowie pracują od pierwszych szkolnych dni. Dzieci piszą w specjalnych zeszytach z oznaczoną ukośną linią (коса́я ли́ния). Nauczyciele bacznie pilnują, by dzieci sumiennie wykonywały to zadanie. W efekcie wiele osób pisze po rosyjsku niemal kaligraficznie z wyuczonym ukośnym pochyleniem liter. Co prawda kosztuje wiele dziecięcych łez, ale później robi wrażenie!

Alfabet rosyjski - litery i dźwięki

Pamiętajmy, że litery i dźwięki to różne kategorie. Liter używamy do zapisu graficznego dźwięków. W związku z różnicami w zapisie i wymowie należy przyjrzeć się temu dokładniej.

Litery ь (miękki znak) i ъ (twardy znak) nie oznaczają żadnego dźwięku.

ь (miękki znak) – zmiękcza poprzedzającą go literę (коньки́ – kańki), pełni funkcję rozdzielającą, czyli oddziela samogłoskę od spółgłoski, dzięki czemu samogłoska brzmi wyraźnie, jeśli występuje po nim samogłoska jotwana, to samogłoska wybrzmiewa w całej swojej krasie (бельё – biljo) lub pełni funkcję gramatyczną, np. w 2 osobie liczby pojedynczej czasowników zawsze piszemy ь (miękki znak);

ъ (twardy znak) – pełni funkcję rozdzielającą, jeśli występuje przed samogłoską jotowaną, to samogłoska wybrzmiewa wybrzmiewa w całej swojej krasie tak jak w przypadku sąsiedztwa ze znakiem miękkim (подъе́зд – padjezd)

Samogłoski w alfabecie rosyjskim

Samogłoski – mają tę ciekawą przypadłość, że ich wymowa zmienia się w zależności od miejsca w słowie. Jeśli dana samogłoska jest akcentowana, to wymawiamy ją długo i wyraźnie. Jeśli jest nieakcentowana, to wymawiamy ją znacznie krócej, i każda z nich zachowuje się nieco inaczej. Największe zmiany zachodzą w przypadku samogłoski o. W pozycji akcentowanej wymawiana jest długo, z dodatkiem dźwięku u (uo). Przy artykulacji tego dźwięku usta układamy jak do wymowy u, np.:

O w pozycji akcentowanej wymawiamy jak OPrzykłady
OМой – (moj) – mój

Твой – (twoj) – twój

W pozycji nieakcentowanej o wymawiamy jak a, np.:

O w pozycji nieakcentowanej wymawiamy jak А. Jest to tzw. „akanie”*. Zasadę tę stosujemy w każdym wyrazie.Przykłady
О [А]Москва́ (maskwa) – Moskwa

Молоко́ (małako) – mleko

Молото́к (małatok) – młotek

* Zasada ta jest przedstawiona w skrócie. Więcej informacji podamy w odrębnym artykule poświęconym redukcji samogłosek.

Samogłoski
Pozycja akcentowanaPozycja nieakcentowana
анана́с – ananasААарбу́з – arbuz
он – onОАона́ – ona
Ибсен – IbsenИИигла́ – igła
у́тка – kaczkaУУуниверсите́т – uniwersytet
мы – myЫЫцыга́н – Cygan
Этна – EtnaЭЭэкза́мен – egzamin

Samogłoski jotowane: (nazwę swą mają ze względu na to, że jedna litera odzwierciedla 2 dźwięki, w tym także wyraźną głoskę „j”): na początku słowa, po samogłoskach i po ъ lub ь mają odpowiednio dwa dźwięki: я [ja], е [je], ё [jo] i ю [ju].

Samogłoski jotowane zmiękczają poprzedzające je spółgłoski. Można pokusić się o stwierdzenie, że część własnego dźwięku udzielają spółgłosce, dlatego same wymawiane są inaczej – krócej, wyraźne j zanika, a na jego miejscu pojawia się i. Zobrazujmy to na przykładach.

Na początku wyrazu, po samogłoskach, po znaku twardym oraz miękkim samogłoski jotowane wymawiane są jakoja, je, jo, juPrzykłady
Яя́блоко – jabłko
Ее́хать – jechać
Ёёжик –  jeżyk
Юювели́р – jubiler

 

Po spółgłoskach samogłoski jotowane wymawiane są jako: ia, ie, io, iuPrzykłady
Яня́ня – niania
Епе́на –  piana
ЁПётр –  Piotr
Юбюро́ – biuro

Spółgłoski w alfabecie rosyjskim

Spółgłoski warto podzielić na kilka grup:

Pod względem twardości – miękkości

 

 

 

 

 

 

Parzyste

Przed: А, О, У, Ы, Э – twarde.

Przed: И, Е, Ё, Ю, Я – miękkie.

                              Twarde             Miękkie
Бара́нбб’Бе́лый
Война́вв’Ви́ктор
Го́рлогг’Герб
Домдд’Де́ти
Залзз’Земля́
Коткк’Кенгуру́
Ломлл’Литр
Ма́мамм’Метр
Носнн’Ня́ня
По́лкапп’Пе́пел
рубльрр’Рис
Сонсс’Се́но
Томтт’Те́ма
Фома́фф’Фен
Хомя́кхх’Хи́мия
                  

Nieparzyste

 

 

ж, ш, ц

Жена́

Ша́пка

Цена́

 

ч, щ, й

Часы́

Щу́ка

Йо́гурт

Pod względem dźwięczności – bezdźwięczności

Spółgłoski dźwięczne i bezdźwięczne:

 

 

 

Parzyste

DźwięczneBezdźwięczne
Бо́мбаБППа́вел
Ва́флиВФФон
Гора́ГККни́га
Де́ревоДТТо́нна
ЖизньЖШШарф
Зима́ЗССа́нки
 

Nieparzyste

 

 

Л, М, Н, Р, Й

(sonorne czyli nosowe)

 

Йо́гурт

Ла́па

Мо́ре

Нож

Рак ­

 

Х, Ц, Ч, Щ

 

Хомя́к

Цирк

Ча́шка

Щено́к

 

Spółgłoski szeleszczące (syczące)Przykłady
Ж 

Ш

Ч

Щ

жира́ф

шум

чесно́к

щено́к

żyrafa

szum

czosnek

szczenię

Kurs języka rosyjskiego z Kasią i Kostkiem już na Ciebie czekaJeszcze nigdy nauka języka rosyjskiego w domu nie była taka przyjemna.

Kliknij “Lubię to” lub udostępnij! Będzie nam bardzo miło, dziękujemy!

Skomentuj

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

0:00
0:00
Scroll to Top
Przewiń do góry