Czas teraźniejszy czasowników rosyjskich
W języku rosyjskim czas teraźniejszy czasowników tworzymy od tematu czasu teraźniejszego przy pomocy końcówek form czasu teraźniejszego. Brzmi to trochę skomplikowanie, ale tak naprawdę nie jest, a więc, po kolei:
1) W języku rosyjskim temat czasu teraźniejszego często równa się tematowi bezokolicznika. Tu jest artykuł o tym jak wyodrębnić temat czasu teraźniejszego. Na przykład: починят, несём. Wyodrębniamy temat czasu teraźniejszego odrzucając końcówkę osobową czasownika, w rezultacie mamy tematy “почин” “нес“.
2) Końcówki osobowe form czasu teraźniejszego to:
I спряжение | II спряжение | |
1 лицо ед.ч. | -у/-ю* | -у-/ю* |
2 лицо ед.ч. | -ешь/-ёшь** | -ишь |
3 лицо ед.ч. | -ет/-ёт** | -ит |
1 лицо мн.ч. | -ем/-ём | -им |
2 лицо мн.ч. | -ете/-ёте | -ите |
3 лицо мн.ч. | -ут/-ют* | -ат/-ят* |
* W przypadku czasowników twardotematowych w końcówkach piszemy samogłoski -а, -у, natomiast w przypadku czasowników miękkotematowych piszemy samogłoski -ю, -я
** Jeśli końcówka czasownika I koniugacji w 2 лице ед.ч., 3 лице ед.ч., 1 лице мн.ч., 2 лице мн.ч. jest pod akcentem, to piszemy -ё, jeśli nie pod akcentem to -е, np.: чита́ешь, чита́ет, чита́ем, чита́ете; наврёшь, наврёт, наврём, наврёте.
Teraz, gdy już wiemy z czego się “składa” forma czasu teraźniejszego czasowników rosyjskich, możemy ową formę z łatwością utworzyć:
Czas teraźniejszy czasowników rosyjskich – tworzenie
I спряжение | II спряжение | |
1 лицо ед.ч. | Несу́ | Починю́ |
2 лицо ед.ч. | Несёшь | Почи́нишь |
3 лицо ед.ч. | Несёт | Почи́нит |
1 лицо мн.ч. | Несём | Почи́ним |
2 лицо мн.ч. | Несёте | Почи́ните |
3 лицо мн.ч. | Несу́т | Почи́нят |
Niestety, to jest tylko schemat tworzenia czasu teraźniejszego czasowników w języku rosyjskim. Piszę “niestety” dlatego, że jest bardzo ale to bardzo dużo wyjątków, zmian w temacie podczas odmiany, czasem nawet występuje zmiana całego tematu. Większość tych zjawisk opisałem w “Odmiana czasowników I koniugacji” oraz “Odmiana czasowników II koniugacji“. Jeśli przerobisz materiał, który tu zamieściłem, to możesz całkiem dobrze opanować sztukę tworzenia form czasu teraźniejszego czasowników w języku rosyjskim.
Czasowniki rosyjskie Nauka rosyjskiego