Rodzaj nijaki rzeczowników rosyjskich | средний род существительных в русском языке.

W języku rosyjskim do rodzaju nijakiego (средний род) należą:
1) rzeczowniki z końcówką -о, -е w mianowniku (именительном падеже) np.: окно, поле, море;
2) 10 rzeczowników zakończonych na -мя бремя, время, племя, пламя, стремя, имя, знамя, семя, вымя, темя ;
3) rzeczownik дитя;
4) rzeczowniki nieodmienne zapożyczone zakończone na –o, -e [typu окно, море] np.: ароматное какао, модное пальто, красивое кашне;
5) rzeczowniki odprzymiotnikowe z końcówką -ое, -ее w mianowniku (именительном падеже) np.: мороженое, подлежащее;
6) rzeczowniki rosyjskie zakończone na -ие, -ье, np.: знание, ущелье;
Rodzaj nijaki – r.n. | Средний род – ср.р.

Odmiana rzeczowników rodzaju nijakiego w języku rosyjskim

Odmiana rzeczowników w języku rosyjskim rodzaju nijakiego typu – поле, окно
W podanych przykładach odmiany rzeczowników rodzaju nijakiego w języku rosyjskim [kreseczką] zostały oznaczone miejsca akcentu. Należy pamiętać o tym, że akcent w języku rosyjskim jest ruchomy – mimo iż sprawia sporo kłopotów, to trzeba starać się go opanować, gdyż poza wpływem na estetykę wymowy, w komunikacji mogą pojawić się nieporozumienia – w niektórych przypadkach miejsce akcentu zmienia znaczenie wyrazu lub formę gramatyczną.
Warto dodać, iż umiejętność prawidłowej odmiany rzeczowników w języku rosyjskim jest niezwykle istotna w nauce języka rosyjskiego. Poprawne wzorce odmiany rzeczowników w języku rosyjskim stanowią bazę dla kolejnych wzorców, a mianowicie dla przymiotników, liczebników oraz zaimków.
| неодушевленное, ед.ч. | неодушевленное, ед.ч. | неодушевленное, мн.ч. | неодушевленное, мн.ч. | |
| Именительный | По́ле | Окно́ | Поля́ | Окна |
| Родительный | По́ля | Окна́ | Поле́й | Око́н |
| Дательный | По́лю | Окну́ | Поля́м | Окнам |
| Винительный | По́ле | Окно́ | Поля́ | Окна |
| Творительный | По́лем | Окно́м | Поля́ми | Окнами |
| Предложный | О по́ле | Об окне́ | О поля́х | Об о́кнах |

Warto zapamiętać:
w języku rosyjskim forma biernika rzeczownika żywotnego rodzaju nijakiego jest taka jak dopełniacza, natomiast jeśli rzeczownik rodzaju nijakiego jest nieżywotny – forma biernika jest taka sama jak mianownika. Dotyczy to liczby pojedynczej oraz liczby mnogiej.
Odmiana rzeczowników rosyjskich rodzaju nijakiego typu – время, бремя

Tak samo odmieniają się pozostałe 8 rzeczowników rodzaju nijakiego na -мя: стремя, племя, пламя, знамя, темя, семя, имя, вымя. W podanych przykładach odmiany rzeczowników rodzaju nijakiego w języku rosyjskim [kreseczką] zostały oznaczone miejsca akcentu.
| неодушевленное, ед.ч. | неодушевленное, ед.ч. | – | неодушевленное, мн.ч. | |
| Именительный | Бре́мя | Вре́мя | – | Времена́ |
| Родительный | Бре́мени | Вре́мени | – | Времён |
| Дательный | Бре́мени | Вре́мени | – | Времена́м |
| Винительный | Бре́мя | Вре́мя | – | Времена́ |
| Творительный | Бре́менем | Вре́менем | – | Времена́ми |
| Предложный | О бре́мени | О вре́мени | – | О времена́х |

Warto zapamiętać:
1) rzeczownik бремя nie posiada liczby mnogiej;
2) w języku rosyjskim forma biernika rzeczownika żywotnego rodzaju nijakiego jest taka jak dopełniacza, natomiast jeśli rzeczownik rodzaju nijakiego jest nieżywotny – forma biernika jest taka sama jak mianownika. Dotyczy to liczby pojedynczej oraz liczby mnogiej.
Odmiana rosyjskiego rzeczownika rodzaju nijakiego – дитя

W podanych przykładach odmiany rzeczowników rodzaju nijakiego w języku rosyjskim [kreseczką] zostały oznaczone miejsca akcentu.
| одушевленное, ед.ч. | одушевленное, мн.ч. | |
| Именительный | Дитя́ | Де́ти |
| Родительный | Дитя́ | Дете́й |
| Дательный | Дитя́ти | Де́тям |
| Винительный | Дитя́ | Дете́й |
| Творительный | Дитя́тей / Дитя́тею | Детьми́ |
| Предложный | О дитя́ти | О де́тях |

Warto zapamiętać:
1) należy zwrócić uwagę na liczbę mnogą rzeczownika дитя;
2) w języku rosyjskim forma biernika rzeczownika żywotnego rodzaju nijakiego jest taka jak dopełniacza, natomiast jeśli rzeczownik rodzaju nijakiego jest nieżywotny – forma biernika jest taka sama jak mianownika. Dotyczy to liczby pojedynczej oraz liczby mnogiej.
Odmiana rzeczowników w języku rosyjskim rodzaju nijakiego typu – озеро, небо, перо

W podanych przykładach odmiany rzeczowników rodzaju nijakiego w języku rosyjskim [kreseczką] zostały oznaczone miejsca akcentu.
| неодушевленное, ед.ч. | неодушевленное, мн.ч. | |
| Именительный | Озеро | Озёра |
| Родительный | Озера | Озёр |
| Дательный | Озеру | Озёрам |
| Винительный | Озеро | Озёра |
| Творительный | Озером | Озёрами |
| Предложный | Об о́зере | Об озёрах |

Warto zapamiętać:
rzeczowniki небо, чудо mają nieregularną odmianę w formach liczby mnogiej:
| неодушевленное, ед.ч. | неодушевленное, мн.ч. | |
| Именительный | Не́бо | Небеса́ |
| Родительный | Не́ба | Небёс |
| Дательный | Не́бу | Небеса́м |
| Винительный | Не́бо | Небеса́ |
| Творительный | Не́бом | Небеса́ми |
| Предложный | О не́бе | О небеса́х |

Warto zapamiętać:
rzeczowniki перо, крыло, дерево i in. mają nieregularną odmianę w formach liczby mnogiej – we wszystkich formach występuje -ь:
| Падеж | неодушевленное, ед.ч. | неодушевленное, мн.ч. |
| Именительный | Перо́ | Пе́рья |
| Родительный | Пера́ | Пе́рьев |
| Дательный | Перу́ | Пе́рьям |
| Винительный | Перо́ | Пе́рья |
| Творительный | Перо́м | Пе́рьями |
| Предложный | О пере́ | О пе́рьях |

Warto zapamiętać:
w języku rosyjskim forma biernika rzeczownika żywotnego rodzaju nijakiego jest taka jak dopełniacza, natomiast jeśli rzeczownik rodzaju nijakiego jest nieżywotny – forma biernika jest taka sama jak mianownika. Dotyczy to liczby pojedynczej oraz liczby mnogiej.
Odmiana rzeczowników rosyjskich rodzaju nijakiego typu – мороженое, подлежащее

W podanych przykładach odmiany rzeczowników rodzaju nijakiego w języku rosyjskim [kreseczką] zostały oznaczone miejsca akcentu.
| неодушевленное, ед.ч. | неодушевленное, ед.ч. | – | неодушевленное, мн.ч. | |
| Именительный | Моро́женое | Подлежа́щее | – | Подлежа́щие |
| Родительный | Моро́женого | Подлежа́щего | – | Подлежа́щих |
| Дательный | Моро́женому | Подлежа́щему | – | Подлежа́щим |
| Винительный | Моро́женое | Подлежа́щее | – | Подлежа́щие |
| Творительный | Моро́женым | Подлежа́щим | – | Подлежа́щими |
| Предложный | О моро́женом | О подлежа́щем | – | О подлежа́щих |

Warto zapamiętać:
1) rzeczownik мороженое w języku rosyjskim nie posiada formy liczby mnogiej. Rzeczownik мороженое piszemy przez jedno н, natomiast przymiotnik мороженное zawsze piszemy przez нн np.: Вкусное мороженое (smaczne lody), мороженное мясо (mięso mrożone);
2) w języku rosyjskim forma biernika rzeczownika żywotnego rodzaju nijakiego jest taka jak dopełniacza, natomiast jeśli rzeczownik rodzaju nijakiego jest nieżywotny – forma biernika jest taka sama jak mianownika. Dotyczy to liczby pojedynczej oraz liczby mnogiej.
Odmiana rzeczowników rosyjskich rodzaju nijakiego typu – знание, ущелье.

| неодушевленное, ед.ч. | неодушевленное, ед.ч. | неодушевленное, мн.ч. | неодушевленное, мн.ч. | |
| Именительный | Зна́ние | Уще́лье | Зна́ния | Уще́лья |
| Родительный | Зна́ния | Уще́лья | Зна́ний | Уще́лий |
| Дательный | Зна́нию | Уще́лью | Зна́ниям | Уще́льям |
| Винительный | Зна́ние | Уще́лье | Зна́ния | Уще́лья |
| Творительный | Зна́нием | Уще́льем | Зна́ниями | Уще́льями |
| Предложный | О зна́нии | Об уще́лье | О зна́ниях | Об уще́льях |

Warto zapamiętać:
1) należy zwrócić uwagę na предложный падеж ед.ч. rzeczowników typu знание. W предложном падеже prawidłową końcówką będzie -ии. Należy pamiętać, że w języku rosyjskim podczas odmiany na końcu takich rzeczowników występuje dwie samogłoski – знанию, знание.
2) na szczególną uwagę zasługuje родительный падеж мн.ч. rzeczowników typu ущелье. Takie rzeczowniki w родительном падеже мн.ч. mają końcówkę -ий, np.: нет (чего?) ущелий. Wykluczenia stanowią rzeczowniki платье, верховье, низовье oraz ружьё: платья – платьев, верховье – верховьев, низовье – низовьев; ружья – ружей;
3) w języku rosyjskim forma biernika rzeczownika żywotnego rodzaju nijakiego jest taka jak dopełniacza, natomiast jeśli rzeczownik rodzaju nijakiego jest nieżywotny – forma biernika jest taka sama jak mianownika. Dotyczy to liczby pojedynczej oraz liczby mnogiej.
Zapożyczone nieodmienne rzeczowniki rodzaju nijakiego w języku rosyjskim.

| неодушевленное, ед.ч. | неодушевленное, мн.ч. | |
| Именительный | Кашне́ | – |
| Родительный | Кашне́ | – |
| Дательный | Кашне́ | – |
| Винительный | Кашне́ | – |
| Творительный | Кашне́ | – |
| Предложный | О кашне́ | – |

Warto zapamiętać:
mimo iż rzeczowniki te są nieodmienne, to określające je przymiotniki przyjmują formę wymaganego przez składnie przypadku, np.: Я купил два красивых кашне (szalik) – родительный падеж мн.ч. Самого модного пальто в магазине не оказалось – родительный падеж ед.ч.

Tu przeczytasz o odmianie rzeczowników rosyjskich rodzaju żeńskiego
Tu przeczytasz o odmianie rzeczowników rosyjskich rodzaju męskiego
Wróć do: rzeczowniki w języku rosyjskim









Pingback: Wideo - odmieniamy rzeczowniki rosyjskie | Język rosyjski dla Polaków